Σελίδες

Κυριακή 13 Αυγούστου 2017

9. Η ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΜΕΡΙΚΗΣ (The Bank of North America)


Προς το τέλος της Επανάστασης, το Ηπειρωτικό Κογκρέσο συνεδρίασε στην αίθουσα της Ανεξαρτησίας, προσπαθώντας αγωνιωδώς να συγκεντρώσει χρήματα. Το 1781 επέτρεψαν στον Ρόμπερτ Μόρρις, υπεύθυνο των Οικονομικών, να ιδρύσει μια ιδιωτική κεντρική Τράπεζα.

Παρεμπιπτόντως, ο Μόρρις ήταν ένας οικονομικά ευκατάστατος άνθρωπος, που είχε πλουτίσει κατά τη διάρκεια της Αμερικανικής Επανάστασης, εμπορευόμενος πολεμικές προμήθειες.

Η νέα Τράπεζα, η Τράπεζα της Βορείου Αμερικής, σχεδιάστηκε κατά το πρότυπο της Τράπεζας της Αγγλίας. Της επιτρεπόταν να λειτουργεί με ελάχιστα χρηματικά αποθεματικά, δηλαδή να δανείζει χρήματα που δεν είχε και να χρεώνει τόκο γι αυτό. Αν εσείς ή εγώ κάναμε το ίδιο, θα μας καταδίκαζαν για απάτη, που είναι κακούργημα.

Το καταστατικό της Τράπεζας προσκαλούσε ιδιώτες επενδυτές να συμμετάσχουν στο αρχικό κεφάλαιο των 400.000 δολαρίων. Αλλά, όταν ο Ρόμπερτ Μόρρις δεν μπόρεσε να συγκεντρώσει τα χρήματα, χρησιμοποίησε ξεδιάντροπα την πολιτική του επιρροή για να κατατεθεί χρυσός στην Τράπεζα: ο χρυσός που είχε δανείσει η Γαλλία στην Αμερική.

Κατόπιν, δάνεισε αυτά τα χρήματα στον εαυτό του και στους φίλους του, για να τα επανεπενδύσουν στις μετοχές της Τράπεζας. Και, όπως είχε συμβεί με την Τράπεζα της Αγγλίας, δόθηκε στην Τράπεζα Βορείου Αμερικής το μονοπώλιο του εθνικού νομίσματος. Σύντομα, οι κίνδυνοι φάνηκαν ξεκάθαρα. Η αξία του αμερικανικού νομίσματος συνέχισε να πέφτει κι έτσι, τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1785, η σύμβαση με την Τράπεζα δεν ανανεώθηκε.

Ο επικεφαλής της επιτυχούς προσπάθειας να κλείσει η Τράπεζα, ήταν ο Ουίλλιαμ Φίντλεϋ απο την Πενσυλβάνια. Εξήγησε το πρόβλημα της Τράπεζας με τον ακόλουθο τρόπο:

  • “Αυτό το ίδρυμα, μη έχοντας άλλη προτεραιότητα από την φιλαργυρία, δεν θα διαφοροποιηθεί ποτέ από το αντικείμενό του… να μονοπωλήσει όλον τον πλούτο, τη δύναμη και την επιρροή του κράτους.”
Οι άνθρωποι που κινούσαν τα νήματα στην Τράπεζα της Βορείου Αμερικής -ο Αλεξάντερ Χάμιλτον, ο Ρόμπερτ Μόρρις και ο πρόεδρος της Τράπεζας Τόμας Γουάιλλινγκ- δεν το έβαλαν κάτω. Σε έξι μόνον χρόνια αργότερα, ο Χάμιλτον -υπουργός οικονομικών τότε- και ο μέντοράς του Μόρρις δημιούργησαν μια νέα ιδιωτική κεντρική Τράπεζα, μέσω του νέου Κογκρέσου.

Την ονόμασαν “Πρώτη Τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών” και ο Τόμας Γουάιλλινγκ υπηρέτησε ξανά ως Πρόεδρος αυτής της Τράπεζας. Οι παίκτες ήταν οι ίδιοι, μόνο το όνομα της Τράπεζας είχε αλλάξει. 

(από περίπου 39’:51’’ μέχρι το 42’:21’’)

Δεν υπάρχουν σχόλια: