«Δούρειος Ιππος», η γοητεία που τυφλώνει

Παρουσιάζω μια ενδιαφέρουσα, κατά τη γνώμη μου, διαδικτυακή συνομιλία περί Δούρειου Ιππου και φόβου. Ο συνομιλητής μπλόγγερ papadoc βάζει τα πράγματα στη θέση τους, ξεμπλοκάροντας τη σκέψη που συγχέει την έννοια του Δούρειου Ιππου με το ρόλο που έπαιξε -να παγιδεύσει τους Τρώες γοητεύοντάς τους. Οι Τρώες τον δέχτηκαν ως θείο δώρο και τον έμπασαν στα τείχη τους με αποτέλεσμα την καταστροφή της Τροίας που ήταν απόρθητη για πάρα πολλά χρόνια και, πιθανότατα, δεν θα είχε εκπορθηθεί από τους Αχαιούς χωρίς το διαολεμένο τέχνασμα του Ιθακήσιου Οδυσσέα.

Ο φόβος που παρουσιάζεται σαν Δούρειος Ιππος, το Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας που επίσης παρουσιάζεται με τον ίδιο χαρακτηρισμό, είναι σαφείς απειλές και αμέσως αναγνωρίσιμες, είναι το *φανερό* περιεχόμενο του σύγχρονου Δούρειου Ιππου. Μένει λοιπόν να αναζητηθεί: Ποιος είναι ο Δούρειος Ιππος σήμερα; Τί είναι αυτό που δελεάζει ώστε να δεχόμαστε (έστω, με βαρειά καρδιά, με απέχθεια) τις απειλές αυτές;

Η πειστικότατη προσέγγιση του φίλτατου μπλόγγερ και (κάτω κάτω) η δική μου ασθενής αντίδραση:

papadoc:
Ο Δούρειος Ιππος ήταν τέχνασμα, εξαπάτηση, πουστιά. Δώρο που κρύβει κίνδυνο, αυγό του φιδιού, λύκος με προβιά αρνιού, φαινόμενο που απατά.

Κατ' εμέ ο «Δούρειος Ιππος» δεν είναι συνώνυμο της «εξαπάτησης» γενικώς, αλλά έχει την ειδικότερη έννοια του «τεχνάσματος».

Οι εξουσιάζοντες απροκαλύπτως καθυποτάσσουν τους εξουσιαζομένους με χρήση φόβου (και τρόμου). Το εμβάλλειν φόβον είναι τακτική της εξουσίας και όχι τέχνασμα, ούτε απάτη.
Η εξαπάτηση συνίσταται στην δημιουργία κλίματος φόβου με επίκληση ψευδών απειλών ή ανύπαρκτων κινδύνων.

Αρα η διάδοση των ψευδών είναι το αίτιο και η δημιουργία φόβου το αποτέλεσμα.
Η θεώρηση του φόβου ως «Δουρείου Ιππου» ενέχει λογικό σφάλμα, καθ’ όσον ο φόβος είναι το αποτέλεσμα, ενώ ο Δούρειος Ιππος είναι το αίτιο που επέφερε την καταστροφή της Τροίας.

Οθεν, ξεχάστε τους Δουρείους Ιππους και τ' αλόγατα!

Εδώ θα μπορούσε να αναφερθεί η «νεοφοβία» ως μερικώς ανασταλτική της εξέλιξης.
Μεταφράζεται και άνετα στην Αγγλική ως "neophobia".

Ο ελέγχων τον φόβο (του) είναι γενναίος.
Ο ελέγχων τον φόβο (των άλλων) είναι ο επιλοχίας που προτρέπει τα (φοβισμένα) φαντάρια να κάνουν ηρωϊκή επίθεση.
Ο εμβάλλων φόβο χειραγωγεί τα φοβισμένα θύματα προς ίδιον όφελος.

Μετά το τέλος της πλαστής ευδαιμονίας ορθώς έρχεται η ώρα της πληρωμής.
Ποίοι πληρώνουν; Οι πλαστώς ευδαιμονήσαντες, έμφοβοι και άφοβοι ομού.

Ο φόβος; Αρχαία η μάστιγα της δεισιδαιμονίας.

Ο καθείς κι ο φόβος του, κατά την ρήση του R. Kipling ("To each his own fear").

Τι σημαίνει ότι «ο φόβος αλλάζει εύκολα κατεύθυνση»; Ο φόβος μεταφέρεται (εύκολα;) εκ των φοβισμένων προς τα φόβητρα ή ότι οι φοβισμένοι κατευθύνουν τον φόβο τους σε άλλο φοβικό αντικείμενο;

Επιμένω ότι η χρήση του αλόγου είναι ιδιαζόντως ά-λογη.

Ο «Δούρειος Ιππος» ενέχει την θετική έννοια της γοητείας που τυφλώνει, είναι το γλυκύ δόλωμα.

Ο φόβος αναγνωρίζεται αμέσως εξ όλων ως αρνητικός, απωθητικός, δυσάρεστος, αποφευκτέος.

Οθεν η εξομοίωση του «Φόβου» προς «Δούρειο Ιππο» είναι σφάλμα αγνοίας, αντεστραμμένη αντίληψη του συμβόλου, μυθιστορικό λάθος.

Στον Τρωικό πόλεμο έχασαν οι Τρώες. Είναι βέβαιον ότι αν το παλιάλογο τους ενέπνεε φόβο θα τόκαιγαν επί τόπου, οπότε θα σωζόταν η Τροία και εκ των ομηρικών επών θα μάς έμεναν ακριβώς τα μισά.

Rodia:
Το θέμα είναι αυτό ακριβώς: Να αναγνωριστεί το παλιάλογο! να ξεμπροστιαστεί ο ρόλος του, μη θεωρείται δώρο και μάλιστα καλό, όπως π.χ. προστασία, ασφάλεια, κλπ.

__________________________
ΣΗΜ.1. θυμήθηκα αυτή την... επική τοποθέτηση, μόλις έπεσα πάνω σε αυτό το ενδιαφέρον ποστ: ΣΥΜΦΩΝΟ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ:ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΛΙΚΗ ΚΑΤΕΔΑΦΙΣΗ
ΣΗΜ.2. τραγική φυσιογνωμία είναι ο Λαοκόων, που είχε προειδοποιήσει τους τρώες να μη δεχτούν το ξύλινο άλογο, να μη το μπάσουν μέσα στα απόρθητα τείχη της Τροίας, με την παροιμιώδη φράση «Φοβού τους Δαναούς και δώρα φέροντας» (timeo Danaos et dona ferentes), όπως αναφέρει ο Βιργίλιος στην Αινειάδα του.
ΣΗΜ.3. ευχαριστώ Σωτήρη για την επισήμανση: «Ο Δούρειος ίππος δεν θα ήταν αρκετός, αν δεν υπήρχε και ο Λαοκόων. Στην πραγματικότητα, ΕΚΕΙ παίχτηκε το παιχνίδι. Στο φίδι που έφαγε τον Λαοκόοντα... Στο "θεϊκό" σημάδι..." »
ΣΗΜ.4. σήμερα, τί θα μπορούσαμε να εκφράσουμε αντιστοίχως; «Φοβού τις ΗΠΑ, ΕΕ και ΔΝΤ και δώρα φέροντας» ίσως, επειδή τη θέση των τρώων εμείς την κατέχουμε.
ΣΗΜ.5. στη θέση του Λαοκόοντα, ποιον να τοποθετούσαμε άραγε;
ΣΗΜ.6. ευχαριστώ τον delta-kapa για την παραπομπή στο περί Π. Κονδυλη άρθρο, καθώς και για το ότι προτείνει ως Δούρειο την "παρασιτική κατανάλωση" --θα το έλεγα "χάντρες και καθρεφτάκια για ιθαγενείς" ή απλώς... "λιλιά"!
ΣΗΜ.7. Ιδέα! Ποιο θα ήταν άραγε σήμερα το "θείο δώρο" που θα προτείναμε για να ρίξουμε τα απόρθητα τείχη της.. Τρόικας; Αναζητείται νέος Οδυσσέας λοιπόν...