Σελίδες

Δευτέρα 20 Ιουνίου 2011

Ο στρατάρχης Philippe Pétain και ο μαύρος Ιούνιος της Γαλλίας

Στις 14 Ιουνίου 1940, η γερμανική στρατιά καταλαμβάνει το Παρίσι. Στις 16 Ιουνίου, παραιτείται ο πρωθυπουργός Πωλ Ρεϋνώ και αναλαμβάνει την πρωθυπουργία ο ήρωας του Α' Παγκόσμιου Πολέμου, ο 84χρονος στρατάρχης Philippe Pétain. Μερικοί είπαν, βασισμένοι στο ηρωϊκό του παρελθόν, ότι ήταν "θεία έμπνευση", αλλά ο στρατάρχης δεν άργησε καθόλου να διαψεύσει τις ελπίδες τους. Στις 17 Ιουνίου, μόλις 24 ώρες μετά την ανάληψη της πρωθυπουργίας, παρέδωσε τη χώρα του στον κατακτητή, επειδή πίστευε ότι η χιτλερική Νέα Τάξη θα επικρατήσει στην Ευρώπη. Ετσι, συνθηκολόγησε με τον εχθρό και στη συνέχεια συνεργάστηκε μαζί του, καλώντας τους συμπατριώτες του -"με βαρειά καρδιά", όπως είπε- να πάψουν να πολεμούν.

Πόσο απέχει ένας ήρωας πολέμου από την προδοσία; Πώς ένας πρώην ήρωας γράφει μια απο τις πιο σκοτεινές σελίδες στην ιστορία της πατρίδας του;

Διαβάζοντας μερικά από τα λόγια που απηύθυνε προς το λαό της Γαλλίας, παραξενεύτηκα πολύ. Μου θύμισαν μερικά φρέσκα λόγια, που έχουν ειπωθεί πολύ πρόσφατα προς εμένα και το λαό της χώρας μου, με εξαίρεση τις αναφορές περί ανθρώπων, μια έννοια που φαίνεται να έχει ξεχαστεί στις μέρες μας. Είναι έτσι ή κάνω λάθος; Για διάβασε κι εσύ -ιδίως τις πρώτες δυο φράσεις:
«Υποφέρετε και θα υποφέρετε πολύ ακόμα.
»Γιατί πληρώνουμε τα σφάλματά μας.
»Να θυμάστε πρώτ' απ' όλα πως είστε άνθρωποι.
»Ανθρωποι που ανήκετε σε παλιό και ένδοξο έθνος.
»Ελάτε κοντά μου με εμπιστοσύνη.
»Ενωμένοι θα βγούμε από το σκοτάδι, όπου μας έριξε αυτή η περιπέτεια».

Αδικο είχαν οι γάλλοι και οι σύμμαχοι να φτύσουν το στρατάρχη; Επικράτησε η λογική ή ο παραλογισμός; Ποια είναι άραγε η λογική, όταν μια χώρα βρίσκεται σε πόλεμο; Να παραδίδεται αμαχητί; Να αφήνει τα όσια και τα ιερά της, τον αμύθητο πλούτο της να φορτώνεται στα τρένα για τη χώρα του εχθρού, τη Γερμανία; Να αφήνει τους πολίτες απροστάτευτους στο έλεος των κατακτητών; Και τί σόι εμπιστοσύνη ζήτησε να του δείξουν οι συμπατριώτες του; Λες και η "περιπέτεια" στην οποία αναφέρεται ήταν κάτι τι το τυχαίο και το μοιραίο, κάτι στο οποίο δεν μπορούσε να αντιταχθεί, μια φυσική καταστροφή, ένας σεισμός ή μια καταιγίδα...

Κυρίως, βέβαια, εστιάζω στο δεδομένο του πόνου, αυτό που οι γάλλοι πρέπει να χωνέψουν, ότι "θα υποφέρουν και θα υποφέρουν για πολύ ακόμα" και των "σφαλμάτων που πληρώνουν".

Λόγια ενός ξεμωραμένου ή απλώς λόγια ενός αποστεγνωμένου μυαλού χωρίς την παραμικρή ενσυναίσθηση;
____________________________

Περισσότερα για τον στρατάρχη εδώ:
1. Philippe Pétain
2. au Conseil National du 8 juillet 1941

Δεν υπάρχουν σχόλια: