Σελίδες

Κυριακή 5 Απριλίου 2009

ΣΥΝΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ ή Η ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ -Α' μέρος

Σκέφτηκα, αυτές τις μέρες που ακολούθησαν το γεγονός (βαρβαριστί: ιβέντ) του σβησίματος των φώτων, αν και πόσο είναι υπεύθυνος ο -δυτικός κυρίως- πολίτης αυτού του κόσμου για την πολυδυσφημιζόμενη κατάντια του πλανήτη Γη, που μας φιλοξενεί.
Οχι πως δεν σκεφτόμουν ανέκαθεν αυτό το θέμα. Ισα ίσα, συχνά αναφερόμουν σε πρώτο πληθυντικό πρόσωπο σε ζητήματα που αφορούσαν πράξεις μερικών από μας, τους ανθρώπους και διαφωνούσα συχνότατα με πολλούς που θέλουν να επιμερίζουν τις ευθύνες. Μόνο που αυτό γινόταν χωρίς απόλυτη γνώση, δηλαδή δεν ήξερα ούτε η ίδια γιατί ακριβώς το έλεγα, συνέβαινε σαν από μόνο του, υπήρχε ως αίσθηση μέσα στο μυαλό μου και όχι ως πεποίθηση μετά από λογική διεργασία. Ετσι, ισορροπούσα κάπως μονόπαντα, χωρίς να δίνω σαφείς απαντήσεις πώς ακριβώς εννοώ αυτή τη συνυπευθυνότητα και γιατί ισχυρίζομαι πως η ευθύνη ανήκει σε όλους ανεξαιρέτως.
Τώρα όμως, βρίσκομαι στην ευχάριστη θέση να έχω ξεκαθαρίσει στο νου μου αρκετά καλά τα πράγματα και θέλω να μοιραστώ τη σκέψη μου μαζί σου, αγαπητέ μου αναγνώστη. Δεν θα γράψω ένα οργανωμένο κείμενο, αλλά θα παραθέσω τα κομμάτια της σκέψης μου όπως αυτά βρίσκονται, τυχαία και συνειρμικά ταχτοποιημένα. Αν χρειαστεί να τα γράψω επισήμως, θα τα... αποδελτιώσω!

Είναι υπεύθυνος ο πολίτης (ο δυτικός πολίτης κυρίως, ο πολίτης των ανεπτυγμένων οικονομικά χωρών Η.Π.Α. και Ε.Ε.) για τη ρύπανση του περιβάλλοντος του πλανήτη.

° Καταναλώνει τα προϊόντα που παράγουν οι εταιρείες που μολύνουν το περιβάλλον.
° Αν δεν κατανάλωνε τόσο μεγάλο αριθμό προϊόντων, η παραγωγή θα ήταν μικρότερη, άρα και η μόλυνση μικρότερη.
° Μια επιχείρηση παράγει τόσο μεγαλύτερη ποσότητα από ένα προϊόν, όσο υπάρχει περισσότερη ζήτηση για το προϊόν αυτό.
° Αν π.χ. αύριο σταματούσε η ζήτηση για μαλακτικό μαλλιών, η επιχείρηση που το παράγει θα κλείσει ή θα κατευθύνει αλλού, σε άλλο προϊόν, το ενδιαφέρον της.
° Για να εξακολουθεί μια επιχείρηση να παράγει ένα συγκεκριμένο προϊόν, χρειάζεται τη συμμετοχή του πελάτη/αγοραστή του προϊόντος αυτού.
° Για να διατηρεί ζωηρό το ενδιαφέρον του πελάτη/αγοραστή για το συγκεκριμένο προϊόν, απαραίτητη είναι η διαφήμιση του προϊόντος σε κάθε επικοινωνιακό μέσον και με κάθε τρόπο.
° Την επιχείρηση ωφελεί οικονομικά να χρησιμοποιεί τα ίδια μηχανήματα παραγωγής ενός συγκεκριμένου προϊόντος, οπότε, το καλύτερο γι αυτήν είναι να διατηρεί το προϊόν αυτό στην επικαιρότητα για να μην αλλάξει συνήθειες ο πελάτης/αγοραστής.
° Μικρές παραλλαγές του προϊόντος, συνήθως βελτιώσεις ή επικαιροποίηση (αναλόγως με τη μόδα, χρώματα, κλπ) στη συσκευασία του, ανανεώνουν το ενδιαφέρον του πελάτη/αγοραστή για το προϊόν αυτό, ο οποίος έχει την εντύπωση ότι αλλάζει κάτι χωρίς να αλλάξει τις συνήθειές του.
° Η συνήθεια παίζει μεγάλο ρόλο στη διακίνηση του προϊόντος, για τούτο ο βομβαρδισμός διαφημίσεων είναι απαραίτητος.
° Αν ένα προϊόν έχει επιτυχία στην αγορά δεν παύει να διαφημίζεται, ίσα ίσα, τότε η διαφήμισή του γίνεται ακόμα πιο δυναμική με στόχο την απόλυτη αφοσίωση του πελάτη/αγοραστή στο προϊόν αυτό.
° Η διαφήμιση παίζει το πιο δυνατό χαρτί της όταν προβάλλει ένα καινούργιο προϊόν, ιδίως όταν το προϊόν αυτό είναι κάτι τι άχρηστο ή κάτι που έχει εκατοντάδες ανταγωνιστικά προϊόντα να υπερσκελίσει ή να βρεθεί μαζί τους ισοδύναμα στην αγορά.
° Ενα διαφημιστικό σποτ συχνά είναι ένα έργο τέχνης, αλλά ακόμα πιο συχνά είναι ένας εισβολέας στο θυμικό του κάθε ανθρώπου/δέκτη, του εν δυνάμει πελάτη/αγοραστή δηλαδή, ώστε να ενεργοποιήσει παράλογες σκέψεις -ή να αποκοιμίσει δυνάμεις του νου- οι οποίες, παρακάμπτοντας τη λογική του, να τον οδηγούν στην ανάγκη να αποκτήσει το προϊόν αυτό χωρίς να εξετάσει αν του είναι χρήσιμο ή αν η ανάγκη του καλύπτεται από κάποιο από τα υπόλοιπα που κυκλοφορούν ήδη στην αγορά.
° Μια νέα επιχείρηση, στη βάση του ελεύθερου ανταγωνισμού, δικαίως δραστηριοποιείται σε τομείς όπου ήδη δραστηριοποιούνται και άλλες επιχειρήσεις για αποφυγή μονοπωλιακών καταστάσεων. Να έχει δικαίωμα επιλογής, δηλαδή, ο πελάτης/αγοραστής και να μπορεί να διαθέτει τα χρήματά του όπου και όπως κρίνει προς το συμφέρον του.
° Το συμφέρον όμως του πελάτη/αγοραστή, ουδόλως ενδιαφέρει τις επιχειρήσεις -ιδίως εκείνες που παράγουν προϊόντα ζωτικής σημασίας, δλδ διατροφής και διαβίωσης- οι οποίες σχηματίζουν αφανείς συνεργασίες μεταξύ τους και ουσιαστικά σε βάρος του πελάτη/αγοραστή ο οποίος ουσιαστικά τις συντηρεί.
° Με τις συνεργασίες αυτές (τραστ, καρτελ, κλπ) οι επιχειρήσεις κλειδώνουν τις τιμές των ισοδύναμων προϊόντων τους -π.χ. γαλακτοκομικά προϊόντα- σε κάποια ικανοποιητική για αυτές οροφή (πλαφόν) χωρίς να ενδιαφέρονται καθόλου για τον πελάτη/αγοραστή των προϊόντων τους.

Ισαμε δώ, διακρίνουμε καθαρά τη διαπλοκή μεταξύ διαφήμισης-επιχείρησης-πελάτη.

Χωρίς διαφήμιση, μια επιχείρηση καταποντίζεται.
Χωρίς επιχειρήσεις, η διαφήμιση δεν έχει λόγο ύπαρξης.
Χωρίς πελάτες, οι επιχειρήσεις αυτοκτονούν (και η διαφήμιση μαζί, επιχείρηση είναι και αυτή)
Χωρίς προϊόντα απαραίτητα για τη διαβίωση, η ζωή όπως τη γνωρίζουμε σήμερα, παύει να υπάρχει.
Χωρίς προϊόντα σημαντικά για την ποιότητα ζωής του, ο πελάτης/άνθρωπος υποβαθμίζεται.

Φαίνεται ότι οι επιχειρήσεις και ο άνθρωπος (ο δυτικός άνθρωπος/πολίτης, ο άνθρωπος των πόλεων, ο homo καταναλωτής) βρίσκονται σε μια αμφίδρομη σχέση, την οποία επηρρεάζεουν εξίσου τα δύο μέλη. Είναι όμως πράγματι έτσι;

Υπάρχει η θέση ότι η δράση των επιχειρήσεων (τις οποίες άνθρωποι επίσης διευθύνουν, αναπτύσσουν, κατέχουν) έχει μεγαλύτερη ισχύ από τη δράση του μεμονωμένου ανθρώπου/πελάτη και συμφωνώ με αυτή τη θέση όσο ο άνθρωπος είναι ένας μεμονωμένος πελάτης που ενδιαφέρεται μονάχα να ψωνίσει για να ικανοποιήσει ανάγκες του χωρίς να ενδιαφέρεται αν ψωνίζει το καλύτερο -ποιοτικά και οικονομικά- γι αυτόν.

Υπάρχει η δράση διαφόρων ενώσεων καταναλωτών, η οποία συχνά οδηγεί σε νίκες εναντίον επιχειρήσεων που εξαπατούν τους πελάτες/ αγοραστές των προϊόντων τους.

Υπάρχει όμως και η Μονάδα, ο κάθε άνθρωπος/αγοραστής ξεχωριστά, η Καταναλωτική Μονάδα.

° Γιατί ζητά κάλυψη κάτω από μανδύες ενώσεων ο άνθρωπος;
° Γιατί του αρέσει τόσο ο ρόλος του καταναλωτή;
° Γιατί δεν μπορεί να αποφασίσει μόνος του τί είναι αυτό που τον ωφελεί να αγοράσει;
° Γιατί εγκαταλείπει τη ζωή και την τύχη του σε χέρια άλλων;
° Επειδή με αυτό τον τρόπο έχει την εντύπωση ότι ξεκουράζει το πνεύμα του από άσκοπες σκοτούρες;
° Αυτό θα είχε ισχύ, αν υπήρχε αρκετός ελεύθερος χρόνος να απολαμβάνει ο άνθρωπος τα αγαθά της ζωής.
° Ολο και περισσότερο εργάζεται ο άνθρωπος της πόλης, όλο και λιγότερος χρόνος του απομένει να ζει ως άνθρωπος και όχι ως υποζύγιο/υπάλληλος ιδιωτικός ή δημόσιος.
° Ολο και λιγότερα χρήματα κερδίζει, αλλά αυτό δεν σταματά τη λαιμαργία του για απόκτηση νέων και παλιών δοκιμασμένων προϊόντων.
° Την έλλειψη χρημάτων φρόντισαν να καλύψουν οι Τράπεζες με δάνεια, από τα οποία έχουν τεράστιο κέρδος αν σκεφτούμε ότι -εκτός από τους υπέρογκους τόκους, έξοδα, κλπ, που εισπράττουν- οι πολλοί που αδυνατούν να εξοφλήσουν το δάνειο που άστοχα ζήτησαν (και με μηδαμινές εγγυήσεις πήραν!) επιστρέφουν ουσιαστικά τεράστια κεφάλαια στις δανειοδότριες Τράπεζες εν είδη ακινήτων περιουσιών.
° Ολη αυτή η κατάσταση, που ονομάστηκε "κρίση", μοιάζει με ένα θηρίο που καταπίνει χρήματα, ρευστό, χαρτονομίσματα.

Κάπου, σε κάποιο μπλογκ, διάβασα το σχόλιο: «Μήπως η τελευταία οικονομική κρίση είναι απόρροια της απληστίας των εξουσιαστών;»

Και απαντώ: Τίνων απληστίας; και ποιοί είναι αυτοί οι εξουσιαστές που υπονοεί το σχόλιο;

° Η απληστία είναι ολόκληρη δική μας, ή μάλλον, εφόσον εμείς αγοράζουμε και θέλουμε κι άλλα κι άλλα κι άλλα πολλά κι ακόμα περισσότερα προϊόντα, έχοντας αναγάγει την τσάρκα στα μαγαζιά σε ψυχοθεραπευτική αγωγή (shopping therapy!) και την απόκτηση τζιπούρας, καινούργιων μαλλιών και δακτυλίου για το στομάχι σε βασικά δικαιώματα.
° Σιγά σιγά θα μπει και άρθρο στα Συντάγματα των χωρών μας ή θα αναρτηθεί δίπλα στη Χάρτα με τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και η Χάρτα με τα Δικαιώματα του Καταναλωτή.
° Δεν βάζω θαυμαστικό στη προηγούμενη πρόταση, επειδή δεν νομίζω ότι είναι για γέλια.

Εμείς λοιπόν, οι πολίτες, έχουμε κυβερνήσεις, εκλέγουμε κυβερνήσεις πιο σωστά.

° Γιατί εκλέγουμε κυβερνήσεις; για τα μαύρα (ή τα γαλάζια, γκρίζα, πράσινα, κλπ) μάτια των υποψηφίων κυβερνητών μας;
° Εκλέγουμε κυβερνήσεις για να κυβερνούν και να ασκούν πολιτική, να διαχειρίζονται δηλαδή τα του κράτους, να οραματίζονται το μέλλον των πολιτειών τους και να βρίσκουν τρόπο να εφαρμόζουν τα οράματά τους.
° Ολα αυτά για την καλή ζωή και την καλή συνέχεια της ζωής των πολιτών.
° Τα του κράτους αφορούν κυρίως τη διαχείριση των χρημάτων που εισπράττουν από τους πολίτες μέσω της φορολόγησης.
° Τα οράματα δεν είναι κάτι τι το μεταφυσικό, είναι ο σχεδιασμός των κρατικών μοντέλων ώστε να είναι αυτά βιώσιμα και να ενταχθούν με ασφάλεια στο εγγύς και στο απώτερο μέλλον.
° Η διαχείριση απαιτεί εντιμότητα, τα οράματα απαιτούν φαντασία.

Φτάσαμε λοιπόν στο κομβικό σημείο όπου διαπλέκονται οι επιχειρήσεις με τις κυβερνήσεις. Πώς έγινε αυτή η διαπλοκή;

°
°
°
°
°
°
°
°
°
°



-->> σκεφτείτε πάνω σε αυτά, να σχολιάσουμε μαζί και να συνεχίσουμε αργότερα


5 σχόλια:

Αntidrasex είπε...

Μ'αρέσει κατ'αρχήν.
αλλά θα σκεφτώ πρώτα...

Rodia είπε...

Σκόρπιες σκέψεις για συζητηση είναι, τίποτα τελειωμένο...

pentanostimi είπε...

δείτε ενα ενα εξαιρετικό,λιγο μεγαλουτσικο video ''Τhe story of stuff
στη σελιδα παρακάτω
http://www.storyofstuff.com/
υπάρχει και στο you tube και αναφερεται στα θέματα που θιγεις ροδιά,κατανάλωση,περιβάλλον,επιχειρήσεις,χρήμα,κυβερνήσεις
με ενα μικτο τρόπο animation +επεξήγηση απο την δημιουργό του video
ειναι εξαιρετικό

kopria είπε...

Καλημέρα και καλή εβδομάδα. Σε ένα σύστημα παρανοϊκό που βασίζει την υπαρξή του στην ανάπτυξη (δηλαδή και στην συνεχώς αυξανόμενη ποσοτική παραγωγή και κατανάλωση) και κύρια, εως μοναδική, προτεραιότητα έχει το κέρδος δεν είναι δυνατόν να συμβεί κάτι διαφορετικο, δεδομένου του πεπερασμένου των πόρων...

Unknown είπε...

Δηλώνω άμοιρος ευθυνών. Πέραν εμού τώρα:

Σε ένα αιτιοκρατικό σύστημα άλλωστε, ο πολίτης δρα με βάση κριτήρια τα οποία πολλές φορές διαφοροποιούν την δράση του από τα θέλω του.
Και τότε ευθύνη φέρουν οι αιτίες.
Όσο για τους πολίτες, "εκπαιδεύονται".
Και μην κοροϊδεύόμαστε, η εκπαίδευση δεν είναι ακριβώς στα χέρια τους.