Eπαγγέλματα που άντεξαν στο χρόνο

«Θα περιηγηθούμε στην κοινωνία των επαγγελμάτων που χάνονται, που σβήνουν, που διατηρούνται, χάρη στο πείσμα και στην ιδιαίτερη ματιά που έχουν για τη ζωή μερικοί εκλεκτοί τεχνίτες. Θα παρακολουθήσουμε την τέχνη και τις τεχνικές τους, τη φωλιά απ' όπου γεννάνε τις ιδέες τους, το περιβάλλον που ταυτίζεται με την περιπέτεια της ζωής τους...

Από αυτήν την εγκάρδια περιήγηση, ελπίζουμε να απομείνει, ακριβό ενθύμιο λοξά φωτισμένο από τον ήλιο της ζωής, η ένωση του χεριού με το εργαλείο, ο γάμος της πείρας με την αφοσίωση, ο πόλεμος της καρδιάς με το αντικείμενο, που μόλις έχει δημιουργηθεί και προορίζεται να ορφανέψει μακριά της».

Επαγγέλματα που άντεξαν στο χρόνο. Πρόκειται για μια περιήγηση στον μαγικό κόσμο της δημιουργικής δουλειάς που διαρκεί ολάκερους αιώνες από ανθρώπους που εξακολουθούν να φτιάχνουν αντικείμενα με τα χέρια τους με μεράκι κι αγάπη για την παράδοση, αψηφώντας τις ευκολίες της τεχνολογίας.

Επαγγέλματα παλιά που υπάρχουν και σήμερα, ξεπηδούν μέσα από τις σελίδες του καλαίσθητου τόμου, αντικατοπτρίζοντας μια Ελλάδα αισιόδοξη, φωτεινή, μια Ελλάδα που σέβεται την παράδοση και την τέχνη της και δημιουργεί με τη γνώση και την πείρα που μεταδίδεται από τους ηλικιωμένους στους νεώτερους, με τη γνήσια αγάπη του μάστορα που μεταλαμπαδεύεται ολοζώντανη από τον γονιό στο παιδί και μας παραπέμπει σε φωτεινά παραδείγματα επαγγελματισμού που αντέχουν στο χρόνο μέσα από προσωπικό μόχθο κι όχι μέσα από την απρόσωπη μέγγενη των μηχανολογικής εξέλιξης.

Ξεφυλλίζοντας το λεύκωμα ο αναγνώστης συναντά ανθρώπους που υπηρετούν πιστά την παράδοση, αφουγκράζεται το πάθος τους και μαθαίνει τα μυστικά της τέχνης τους σαν να συνομιλεί μαζί τους, με τον καμπανά, τον κουδουνά, τον χαλκουργό, τον καραβομαραγκό, την υφάντρα, τον οργανοποιό, τον αγγειοπλάστη, τον καροποιό, τον κεραμίστα, τον βαρελοποιό, τον βυρσοδέψη, τον καρεκλοποιό, τον τσαγκάρη, τον σαπωνοποιό, τον μυλωνά, τον μαχαιροποιό, τον λαμαρινά, τον σαγματοποιό, τον κουκλοποιό, τον καλαθοπλέκτη, τον οινοποιό, τον ποτοποιό, τον σαρωθροποιό, τον γανωτή κ.ά.

Γίνεται κοινωνός του αγώνα και της ζωής ανθρώπων- φορέων της ελληνικής παράδοσης που παλεύουν για το μεροκάματο με ζήλο, ποιοτικές προδιαγραφές κι αξίες, ενώνοντας το χθες με το σήμερα. Γνωρίζει μάστορες που κάνουν πολλές δουλειές μαζί για να πετύχουν το καλύτερο αποτέλεσμα, σωστούς επαγγελματίες που μαρτυρούν το νόημα της αληθινής προόδου του Έλληνα μέσα από το σεβασμό της ιστορίας και του πολιτισμού του τόπου μας.

Παρουσίαση βιβλίου

Η παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει από τις Εκδόσεις ΤΟΠΙΟ την Τρίτη 3 Νοεμβρίου 2009 και ώρα 18.30 στο βιβλιοπωλείο ΙΑΝΟΣ, Σταδίου 24.

Για τη νέα έκδοση θα μιλήσουν οι: Λιάνα Κανέλλη, βουλευτής ΚΚΕ, δημοσιογράφος, Κώστας Σερέζης, δημοσιογράφος, συγγραφέας, Πάνος Θεοδωρίδης, συγγραφέας και Δημήτρης Ταλιάνης, εκδότης, φωτογράφος. Επίσης θα προβληθούν εικόνες από το παρουσιαζόμενο λεύκωμα.

Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό.

Περιεχόμενο βιβλίου

Το βιβλίο περιέχει ένα εισαγωγικό κείμενο του Πάνου Θεοδωρίδη για τα παλιά επαγγέλματα και το «χαμένο ήθος» τους, την ιστορία τους, τις κοινωνικές συνθήκες και αλλαγές που τα έκαναν αναγκαία, για τις αγορές, τις γειτονιές και τις ανάγκες των ανθρώπων, του «αδηφάγου κοινού», για την εποχή της νοσταλγίας, για την πορεία των τεχνικών -τεχνών και τις δεξιότητες των τεχνιτών, για τη συνέχιση και αξία της παράδοσης.

Μέσα από κείμενα που γράφθηκαν ειδικά γι' αυτή την έκδοση ο συγγραφέας εμβαθύνει ερμηνεύοντας όσα σημαίνουν και αγγίζουν τα επαγγέλματα που νίκησαν το χρόνο κι αποτελούν «ισχυρά σύμβολα» πολιτισμού.

Στη συνέχεια, ξεκινά η περιήγηση στην κοινωνία των παλιών επαγγελμάτων που εξακολουθούν να υπάρχουν που αποτελεί στην ουσία μία ερευνητική διεισδυτική ματιά στη δουλειά άξιων μαστόρων που παλεύουν να διατηρήσουν την τέχνη τους. Ο αναγνώστης απολαμβάνει το αποτέλεσμα μιας πρωτότυπης έρευνας που σκιαγραφεί 31 επαγγέλματα μέσα από συνεντεύξεις που πήρε ο Δημήτρης Ταλιάνης από 40 επαγγελματίες, οι οποίες συνοδεύονται από 165 θαυμάσιες καλλιτεχνικές φωτογραφίες του ιδίου (με εμπνευσμένες λεζάντες) που αποτυπώνουν με μοναδικό τρόπο το μεγαλείο της τέχνης τους.

Πολύχρονη η προετοιμασία και η έρευνα γι αυτό το προσεγμένο λεύκωμα. Είκοσι ερευνητές από όλη την Ελλάδα, υπέδειξαν ξακουστά ή ξεχασμένα εργαστήρια της επικράτειας και οδήγησαν στη γνωριμία με τους ικανούς παραδοσιακούς τεχνίτες οι οποίοι με τη σειρά τους συνέβαλαν στην δημιουργία ενός τόμου που επιμένει να προσβλέπει στο σήμερα και το αύριο για τις τέχνες που «χάνονται».

Συγκεκριμένα η ενδιαφέρουσα αυτή έκδοση ασχολείται με τον κόσμο των εργαστηρίων και των τεχνιτών που συνεχίζουν, σε πείσμα των καιρών, να δημιουργούν αντικείμενα, προϊόντα, χειροτεχνήματα, που η χρήση τους ήταν συχνή, ώσπου να εμφανιστούν και να κυριαρχήσουν τα είδη της μηχανής και του αυτοματισμού.

Καθώς ο Δημήτρης Ταλιάνης αναζητά και αποτυπώνει μέσα από το φωτογραφικό φακό του και τις επιμελημένες εκδόσεις του, μια Ελλάδα ιδιότυπη μέσα στο φως της, ήταν ζήτημα χρόνου να ασχοληθεί μ' αυτά τα παράμερα εργαστήρια, όπου η πείρα μετριέται συνήθως με πολλές ανθρώπινες γενιές. Γενιές σκληρής δουλειάς, όπου η μέθοδος του τεχνίτη κυριαρχεί πάνω στις διαστάσεις και στην χρηστικότητα των αντικειμένων που δουλεύει.

Οι συντελεστές του έργου προσπάθησαν να τονίσουν, μέσα από τη στενή επαφή με το μεράκι και τις τεχνικές της εξαίσιας αυτής χειροτεχνίας, και του στενού διαλόγου των τεχνιτών με τα πολύτιμα, ενίοτε αυτοσχέδια, εργαλεία τους, ότι σε αυτήν την ομάδα των ταλαντούχων δημιουργών, αξίζει έπαινος και ενθάρρυνση, καταξίωση και ανάδειξη, πέρα από τη νοσταλγία και αίσθηση παραμυθιού που μας προκαλούν τα παλιά επαγγέλματα που εξασκούν.

Η δύναμη της επιμονής αυτών των ανθρώπων ζωντανεύει την παράδοση.

Η παράδοση της κάθε τέχνης υπάρχει και συνεχίζεται…Είναι κομμάτι του παρελθόντος που αγγίζει το σήμερα, που μιλά στην ψυχή μας γιατί είναι καμωμένο από ανθρώπινα χέρια με ψυχή κι όχι από ψυχρές μηχανές.

Είναι η περήφανη ελληνική δημιουργία ολοζώντανη και διαχρονική, ο εσωτερικός πλούτος που παίρνει υλική υπόσταση και μορφή, η αγάπη για το όμορφο που αναβλύζει στη μοναδική αυτή έκδοση.

Το βιβλίο κυκλοφόρησε και στην ολλανδική γλώσσα με κείμενα του Διονύση Καρατζά και εισαγωγή του Πάνου Θεοδωρίδη.

Διατίθεται από το βιβλιοπωλείο των Εκδόσεων ΤΟΠΙΟ στη Στοά του Βιβλίου, Πεσμαζόγλου 5 και Σταδίου, 105 64 Αθήνα και όλα τα καλά βιβλιοπωλεία.
Κείμενα: Πάνος Θεοδωρίδης
Φωτογραφίες: Δημήτρης Ταλιάνης
Φωτογραφικό Λεύκωμα πανόδετο με 165 φωτογραφίες, 192 σελίδες, σχήμα 25x28 εκ., χαρτί 170 γρ. Tιμή: 50 €. ISBN: 978-960-7646-95-8.

Λίγα λόγια για τον Δημήτρη Ταλιάνη και τον Πάνο Θεοδωρίδη

O Δημήτρης Ταλιάνης φωτογράφος του ελληνικού φωτός (μερικοί το λένε και τοπίο) ξεκίνησε απεικονίζοντας κυριολεκτικά τις ισχυρές εντυπώσεις του από την ποίηση και τη μουσική. Ο φακός του ανίχνευε την ομορφιά ως κατάθεση της μνήμης, όχι ως εικαστική μανιέρα, αλλά μέσα από τον διάλογο με τα πράγματα. Γι αυτό και άργησε να περιεργαστεί πρόσωπα και χειρονομίες.

Το ήθος του τοπίου (μερικοί το λένε και φως) παραήταν ισχυρό για την αίσθησή του.

Με τον συγγραφέα Πάνο Θεοδωρίδη, γνωρίστηκαν πριν δεκαεπτά χρόνια, στην οδό Παύλου Μελά της Θεσσαλονίκης. Ακολούθησαν πολλά λευκώματα (με πρώτο το Γη της Μακεδονίας) περιοδείες, ανταλλαγές εμπειριών, λεπτόλογες αναλύσεις και ζυγίσματα των κειμένων μέσα στο φως των εικόνων. Είτε με τη μορφή ενός εισαγωγικού κειμένου, είτε ως λεζάντες ή μεγαλύτερα σχόλια, οι λέξεις πήραν κάτι από το φωτογραφικό ταξίδι, ενώ συχνά ο φωτογράφος άρχισε να αφήνει διαθέσιμο ένα κενό της σύνθεσής του, προσδοκώντας, ότι θα ερχόντουσαν καίριες λέξεις να το καλύψουν. Αλλά και ο συγγραφέας ποθούσε να ξεφυλλίζει τις φωτογραφίες δίπλα στο εργόχειρό του, και υποστηρίζει ότι αυτές του υπαγόρευαν μεγάλο μέρος από τις λέξεις που χρησιμοποιούσε.

Οι δύο συνομήλικοι, φίλοι πλέον, παρά τις διακυμάνσεις του βίου, έχουν ο καθείς τους ρυθμούς και το ιδιώνυμό τους ύφος. Ωστόσο, όταν αραιά συναντιούνται και δουλεύουν «ζωντανά», οι λέξεις είναι αχρείαστες, η τυραννία του φωτός αποκτά γλυκύτητα και επικρατεί μια συμφωνία στο θεματολόγιο και στον σφυγμό της παλλόμενης εικόνας.

Φιλία που πηγάζει από την κοινή δουλειά. Πρέπει να υπάρχουν κι άλλα είδη φιλίας, αλλά Ταλιάνης και Θεοδωρίδης αυτήν έχουν, αυτήν ομολογούν.
_________________________________
-->> το κειμενο το έλαβα απο φιλικο προσωπο, ΔΕΝ ειναι δικο μου. ;)
-->> ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ EΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ
-->> ΠΑΛΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ
-->> Επαγγέλματα και ασχολίες στη Θεσσαλονίκη του 1870-1920
-->> Στη γειτονιά μου, δυο αλβανοί ζωντανεύουν/διατηρούν τα χρήσιμα επαγγέλματα του τσαγκάρη και του ράφτη. Λίγο παραπέρα, ένας γεράκος επιδιορθώνει παλιές καρέκλες. Κάπου κοντά στο Μοναστηράκι, υπήρχε ένα εργαστήριο κατασκευής μουσικών οργάνων. Εχω καιρό να περιηγηθώ τη περιοχή και δεν ξέρω αν το εξόρισαν από εκεί τα σύγχρονα μπαράκια.
-->> εδώ καταργήσαμε ολόκληρους πληθυσμούς, όπως οι βλάχοι, και θα κολλήσουμε σε μερικούς περιθωριακούς τεχνίτες; Οι τσιγγάνοι αντιστέκονται ακόμα με σθένος, αλλά όπως υπολογίζω, σύντομα... θα τους φάμε κι αυτούς!
-->> και γαμώ τη πρόοδο λέμε._