Πώς χτίζονται τα αυθαίρετα μέσα σε δάση και αλλού; Πώς ξεκίνησε αυτή η μόδα; Μήπως δεν πρόκειται περί μόδας, αλλά περί ανάγκης;
Αυτά και άλλα ερωτήματα, που πιθανόν να προκύψουν στη πορεία θα προσπαθήσω να απαντήσω με αυτό το ποστ, επειδή συνήθως γράφω αυθόρμητα και με μοναδική πηγή δικές μου εμπειρίες. Πάμε λοιπόν:
Μετά τον εμφύλιο, όταν η αστυφιλία και η μετανάστευση βρισκόντουσαν στο φόρτε τους, όταν οι καιροί ήταν τόσο δύσκολοι που ούτε κατά διάνοια μπορεί να φανταστεί ένας νέος άνθρωπος του σήμερα, οι συμπολίτες μας είχαν άμεση ανάγκη από ένα κεραμίδι πάνω απο το κεφάλι τους, μια στέγη μόνιμη να απαγκιάσουν. Η πρωτεύουσα είχε κατακλυστεί από εσωτερικούς πρόσφυγες.
Νεαρές κοπέλες έφταναν από τα χωριά τους για να γίνουν υπηρέτριες σε σπίτια, μανάδες έφερναν οι ίδιες τα μικρά τους κορίτσια για να τα εγκαταστήσουν σε μια καλή οικογένεια (όχι απαραιτήτως πλούσια, πού να βρεθούν τόσοι πλούσιοι εκείνη την εποχή...) να εργαστούν για το ψωμί τους, άντε και κάνα ρουχαλάκι αποφόρι της "κυρίας".
Οικογένειες ολόκληρες, κυνηγημένες από το φόβο και τη ζηλοφθονία των συγχωριανών τους, φτάναν στη πρωτεύουσα και "τακτοποιόντουσαν" όπου και όπως λάχαινε, μοιραζόντουσαν δεξιά κι αριστερά, σε φίλους, σε γνωστούς, σε συγγενείς, σε άλλους πατριώτες που είχαν φτάσει και είχαν "τακτοποιηθεί" νωρίτερα. Οι μεγάλοι δουλεύαν στα εργοστάσια -υπήρχαν αρκετά εργοστάσια τότε- και οι μικροί, ανάλογα με το φύλο τους, δουλεύαν σε μαγαζιά: ως παιδιά για θελήματα τα αγόρια και ως οικιακές βοηθοί τα κορίτσια.
Αυτά συνέβαιναν στη δεκαετία 1950-1960. Τότε ακριβώς, που τα ραδιόφωνα ξεσκίζονταν να διαφημίζουν «οικόπεδα με δόσεις πέντε λεπτά από την Ομόνοια» και κανείς εισαγγελέας δεν παρενέβαινε να καταγγείλει την απάτη. Οι φτωχοί άνθρωποι που είχαν έρθει απο τα χωριά τους και είχαν γερό δεσμό με τη γη, τρέχαν να αγοράσουν αγροτεμάχια στην Αττική (για άλλες περιοχές δεν γνωρίζω) χωρίς να ενδιαφέρονται για "σχέδια πόλεως", κλπ, και βασιζόντουσαν στις υποσχέσεις των μεσιτών -που κάναν χρυσές δουλειές τότε- ότι «όπου νά'ναι μπαίνουν στο Σχέδιο». Τα πούλμαν φεύγαν κάθε Κυριακή φορτωμένα με εκδρομείς που πηγαίναν να δούν «το οικόπεδο» γεμάτοι χαρά που θα αποκτούσαν με τον κόπο τους ένα κομματάκι γης δικό τους. Οι κοπέλες το αγοράζαν για τη προίκα τους, οι γονείς για το κορίτσι, οι νέοι άντρες για την αδερφή ή για την οικογένεια που σκόπευαν να σιάξουν.
Από την άλλη πλευρά, το κράτος αδιαφορούσε για τους ανθρώπους αυτούς και τις ανάγκες τους. Αντί οι μεταπολεμικές κυβερνήσεις να φροντίσουν να εντάξουν στο Σχέδιο Πόλεως περιοχές όπου έτρεχε και αγόραζε ο κοσμάκης και αντί να καταγγείλουν και να τιμωρήσουν τους απατεώνες που πούλαγαν γη εκτός Σχεδίου, χωρίς όρους δόμησης δλδ, σκάρωσαν τον περίφημο νόμο περί αντιπαροχής! Γενιές και γενιές εργολάβων πρέπει να ευγνωμονούν εκείνες τις κυβερνήσεις, του Παπάγου (Συναγερμός) και του Καραμανλή (ΕΡΕ). Από όσο θυμάμαι, κάποιοι μεγαλοκτηματίες, όπως ο Ηλιόπουλος που έφτιαξε το προάστειο "Ηλιούπολη" και ο Αργυρόπουλος την "Αργυρούπολη", πέτυχαν την ένταξη των εκτάσεών τους στο ποθητό Σχέδιο και μάλιστα είχαν την καλή έμπνευση (που έκαναν κιόλας πράξη) να σιάξουν δρόμους και να παρέχουν στοιχειώδεις υποδομές -δλδ, φως, νερό, τηλέφωνο.
Οι ίδιοι αυτοί μεγαλοϊδιοκτήτες γης, αλλά και αρκετοί άλλοι, είχαν και σε άλλες περιοχές μεγάλα αγροτεμάχια, αλλά δεν κατάφεραν να τα εντάξουν με τη μία στο Σχέδιο. Ετσι, για να ενταχθούν εκείνες οι περιοχές, ήταν αναγκαίο κακό να καούν πρώτα! Μιλάμε για περιοχές στη Β.Α. Αττική, όπου όταν έπιανε φωτιά όλοι γνωρίζαν πώς και γιατί και από ποιον ήταν βαλμένη. Μόνο οι Αρχές δεν γνώριζαν. Οι ίδιες Αρχές που στέλναν ανθρώπους στα ξερονήσια, ανθρώπους που διαφωνούσαν με αυτές τις μεθοδεύσεις και μιλούσαν κιόλας για όλα αυτά που συνέβαιναν -κατόπιν κυβερνητικών επιλογών, φυσικά.
(συνεχιζεται)
Αυτά και άλλα ερωτήματα, που πιθανόν να προκύψουν στη πορεία θα προσπαθήσω να απαντήσω με αυτό το ποστ, επειδή συνήθως γράφω αυθόρμητα και με μοναδική πηγή δικές μου εμπειρίες. Πάμε λοιπόν:
Μετά τον εμφύλιο, όταν η αστυφιλία και η μετανάστευση βρισκόντουσαν στο φόρτε τους, όταν οι καιροί ήταν τόσο δύσκολοι που ούτε κατά διάνοια μπορεί να φανταστεί ένας νέος άνθρωπος του σήμερα, οι συμπολίτες μας είχαν άμεση ανάγκη από ένα κεραμίδι πάνω απο το κεφάλι τους, μια στέγη μόνιμη να απαγκιάσουν. Η πρωτεύουσα είχε κατακλυστεί από εσωτερικούς πρόσφυγες.
Νεαρές κοπέλες έφταναν από τα χωριά τους για να γίνουν υπηρέτριες σε σπίτια, μανάδες έφερναν οι ίδιες τα μικρά τους κορίτσια για να τα εγκαταστήσουν σε μια καλή οικογένεια (όχι απαραιτήτως πλούσια, πού να βρεθούν τόσοι πλούσιοι εκείνη την εποχή...) να εργαστούν για το ψωμί τους, άντε και κάνα ρουχαλάκι αποφόρι της "κυρίας".
Οικογένειες ολόκληρες, κυνηγημένες από το φόβο και τη ζηλοφθονία των συγχωριανών τους, φτάναν στη πρωτεύουσα και "τακτοποιόντουσαν" όπου και όπως λάχαινε, μοιραζόντουσαν δεξιά κι αριστερά, σε φίλους, σε γνωστούς, σε συγγενείς, σε άλλους πατριώτες που είχαν φτάσει και είχαν "τακτοποιηθεί" νωρίτερα. Οι μεγάλοι δουλεύαν στα εργοστάσια -υπήρχαν αρκετά εργοστάσια τότε- και οι μικροί, ανάλογα με το φύλο τους, δουλεύαν σε μαγαζιά: ως παιδιά για θελήματα τα αγόρια και ως οικιακές βοηθοί τα κορίτσια.
Αυτά συνέβαιναν στη δεκαετία 1950-1960. Τότε ακριβώς, που τα ραδιόφωνα ξεσκίζονταν να διαφημίζουν «οικόπεδα με δόσεις πέντε λεπτά από την Ομόνοια» και κανείς εισαγγελέας δεν παρενέβαινε να καταγγείλει την απάτη. Οι φτωχοί άνθρωποι που είχαν έρθει απο τα χωριά τους και είχαν γερό δεσμό με τη γη, τρέχαν να αγοράσουν αγροτεμάχια στην Αττική (για άλλες περιοχές δεν γνωρίζω) χωρίς να ενδιαφέρονται για "σχέδια πόλεως", κλπ, και βασιζόντουσαν στις υποσχέσεις των μεσιτών -που κάναν χρυσές δουλειές τότε- ότι «όπου νά'ναι μπαίνουν στο Σχέδιο». Τα πούλμαν φεύγαν κάθε Κυριακή φορτωμένα με εκδρομείς που πηγαίναν να δούν «το οικόπεδο» γεμάτοι χαρά που θα αποκτούσαν με τον κόπο τους ένα κομματάκι γης δικό τους. Οι κοπέλες το αγοράζαν για τη προίκα τους, οι γονείς για το κορίτσι, οι νέοι άντρες για την αδερφή ή για την οικογένεια που σκόπευαν να σιάξουν.
Από την άλλη πλευρά, το κράτος αδιαφορούσε για τους ανθρώπους αυτούς και τις ανάγκες τους. Αντί οι μεταπολεμικές κυβερνήσεις να φροντίσουν να εντάξουν στο Σχέδιο Πόλεως περιοχές όπου έτρεχε και αγόραζε ο κοσμάκης και αντί να καταγγείλουν και να τιμωρήσουν τους απατεώνες που πούλαγαν γη εκτός Σχεδίου, χωρίς όρους δόμησης δλδ, σκάρωσαν τον περίφημο νόμο περί αντιπαροχής! Γενιές και γενιές εργολάβων πρέπει να ευγνωμονούν εκείνες τις κυβερνήσεις, του Παπάγου (Συναγερμός) και του Καραμανλή (ΕΡΕ). Από όσο θυμάμαι, κάποιοι μεγαλοκτηματίες, όπως ο Ηλιόπουλος που έφτιαξε το προάστειο "Ηλιούπολη" και ο Αργυρόπουλος την "Αργυρούπολη", πέτυχαν την ένταξη των εκτάσεών τους στο ποθητό Σχέδιο και μάλιστα είχαν την καλή έμπνευση (που έκαναν κιόλας πράξη) να σιάξουν δρόμους και να παρέχουν στοιχειώδεις υποδομές -δλδ, φως, νερό, τηλέφωνο.
Οι ίδιοι αυτοί μεγαλοϊδιοκτήτες γης, αλλά και αρκετοί άλλοι, είχαν και σε άλλες περιοχές μεγάλα αγροτεμάχια, αλλά δεν κατάφεραν να τα εντάξουν με τη μία στο Σχέδιο. Ετσι, για να ενταχθούν εκείνες οι περιοχές, ήταν αναγκαίο κακό να καούν πρώτα! Μιλάμε για περιοχές στη Β.Α. Αττική, όπου όταν έπιανε φωτιά όλοι γνωρίζαν πώς και γιατί και από ποιον ήταν βαλμένη. Μόνο οι Αρχές δεν γνώριζαν. Οι ίδιες Αρχές που στέλναν ανθρώπους στα ξερονήσια, ανθρώπους που διαφωνούσαν με αυτές τις μεθοδεύσεις και μιλούσαν κιόλας για όλα αυτά που συνέβαιναν -κατόπιν κυβερνητικών επιλογών, φυσικά.
(συνεχιζεται)
_________________________________________
Σχετικό:-->> http://e-cynical.blogspot.com/2009/08/blog-post_25.html
7 σχόλια:
Οπως σε κάθε μαζική παρανομία, από τη μια είναι το κράτος με τις διάφορες υπηρεσίες του και από την άλλη οι απατεώνες. Κάπου στη μέση βρίσκεται ο λαός.
Βέβαια ο τελευταίος δεν είναι άμοιρος των ευθυνών του. Μόνο βέβαια ένα κομμάτι του. Οι αυθαιρετούντες δεν είναι όλοι, και σίγουρα τις περισσότρες φορές όχι αυτοί που έχουν αναγκη.
Ο μικροαστός είναι άπλειστος, φάνηκε στο χρηματιστήριο, είναι άπλειστος και στη καταπάτηση στην αυθαιρεσία.
Ιστορικά βέβαια είναι όπως περίπου τα γράφεις, στο καλό αυτό κείμενο με αρκετά λαογραφικά στοιχεία.
τα λέμε, περιμένω και τη συνέχεα
Καλησπέρα Ροδιά μου ! Ετοίμαζα κι εγώ κάτι που θα μπορούσες να το πεις και σχετικό (...δηλ. όχι τόσο για τη "μόδα των αυθαιρέτων", όσο για τη "μόδα των θαλάσσιων λουτρών" στην Αττική) αλλά με πρόλαβαν οι πυρκαγιές και το άφησα. Αρκετές αναφορές σαν αυτές που περιγράφεις, βρήκα στην πολύ ενδιαφέρουσα και χρήσιμη ιστοσελίδα, που φιλοξενεί το ψηφιοποιημένο αρχείο της ΕΡΤ και συγκεκριμένα, στα εξαιρετικά αφιερώματα της εκπομπής "ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ", εδώ : http://www.ert-archives.gr/wpasV2/public/p01-info.aspx?titleid=6607&action=mInfo&mst=00:00:00:00
Στο δια ταύτα τώρα, έτσι είναι, όπως τα λες... να το πάμε και πιο πίσω ? Για την Ανατολική Αττική, όπου ζω τα τελευταία δέκα χρόνια, ισχύει και το άλλο. Εκτάσεις γης, που άλλοτε ήταν τσιφλίκια και διανεμήθηκαν στους ακτήμονες αγρότες (...επί Πλαστήρα, με το νομοθετικό διάταγμα του 1923, αν δεν κάνω λάθος) και μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '50 πέρναγαν από πατέρα σε γιο (... ή και κόρη, ως προίκα) αποκλειστικά ως αγροτεμάχια, περί το τέλος της δεκαετίας άρχισαν ν' αλλάζουν χρήση και σε κάποια απ' αυτά, κυρίως στα παραθαλάσσια, οικοδομήθηκαν οι πρώτες εξοχικές κατοικίες των ντόπιων κατοίκων της περιοχής. Μη φανταστείτε τίποτα βίλες... μιλάμε για παράγκες και καλαμένιες καλύβες, ίσα για να κάνουν τα μπάνια τους οι οικογένειες, που ήταν δύσκολο να μετακινούνται καθημερινά με τα κάρα και τα μουλάρια. Αν μάλιστα, ρωτήσει κανείς τους ντόπιους (υπερ)αιωνόβιους γέροντες, μαθαίνει πως οι "γαμπροί", όταν άκουγαν για ένα στρέμμα στην παραλία ή στο βουνό, έφευγαν τρέχοντας και χάλαγε τοοο... προξενιό. Άλλωστε είναι γνωστό πως, η "περιουσία" τότε δε μετριούνταν ανάλογα με την έκτασή της, αλλά με γνώμονα την ετήσια παραγωγή της κάθε καλλιέργειας. Έλεγε, φερ' ειπείν, ό πατέρας "η νύφη έχει τόσες ρίζες ελιές, που κάνουν το χρόνο τόσους τόνους λάδι". Τα "κτήματα" αυτά λοιπόν, τα θεωρούσαν άχρηστα, αφού -λόγω εδάφους, αλλά και απόστασης απ' τα χωριά- δε μπορούσαν να καλλιεργήσουν αμπέλια, ελιές κλπ, για να έχουν ένα εισόδημα. Έτσι, αυτά τα "κτήματα" ήταν τα πρώτα που αντάλλασσαν με κάποια καλλιεργήσιμη έκταση ή πουλούσαν, σε περίπτωση οικονομικής δυσχέρειας, ενίοτε σε εξευτελιστικές τιμές. Όσοι δεν πούλησαν τότε στους μεσίτες, που αργότερα τα έκοβαν σε οικόπεδα και τα μοσχοπουλούσαν, χωρίς καμία υποδομή (...δρόμους, νερό, ρεύμα... το τηλέφωνο ήρθε πολύ πολύ μετά), άρχισαν να πουλάνε στη δεκαετία του '70 και του '80, τότε που πια η περιοχή απόκτησε μεγάλη οικιστική αξία. Μιλάμε πλέον για τα εγγόνια ή και τα παιδιά ακόμα των αγροτών, που καμία σχέση δεν έχουν (... ή μάλλον, δεν θέλουν να έχουν) με τη γη και την αγροτική ζωή. Κάπως έτσι δημιουργήθηκαν οι παραθεριστικοί -αρχικά- οικισμοί στη Νέα Μάκρη, στη Λούτσα, στη Ραφήνα, στο Πόρτο-Ράφτη, στο Δασκαλειό, στο Σιρί, στην Αγία Μαρίνα κι εκατέρωθεν της παραλιακής μέχρι το Σούνιο, αλλά και στα δυτικά παράλια, στο Θυμάρι, στην Ανάβυσσο, στη Σαρωνίδα... μέχρι τη Βάρη.
Για τις εκτάσεις που διεκδικούνται από "οικοδομικούς συνεταιρισμούς", το νέο φρούτο της δεκαετίας του '90, γράφει πολλά και ζουμερά ο cynical, στο σύνδεσμο που παραθέτεις. Για την περιοχή που ζω και γνωρίζω λίγα πράγματα, έχω να προσθέσω πως οι μεγαλύτερες εκτάσεις και μάλιστα σε σημεία "φιλέτα", όπως χαρακτηριστικά λέγονται, ανήκαν σε γεωργικούς συνεταιρισμούς (...αμπελουργών και ελαιοπαραγωγών, ως επί το πλείστον) σαν ένα είδος "μετοχικού κεφαλαίου" (...σ'χώρα με για τη διατύπωση, από οικονομικά είμαι σκράπας) τις οποίες έβγαλαν στο σφυρί, όταν ο θεσμός άρχισε να παίρνει την κάτω βόλτα (...λόγω κακοδιαχείρισης, ευρωπαϊκής ένωσης κλπ, δεν είναι του παρόντος να το θίξουμε). Πρόκειται δε περί εκτάσεων, στις οποίες εμπλέκεται το δημόσιο, το δασαρχείο, η αρχαιολογική υπηρεσία κλπ Μ' άλλα λόγια, κάποια "κτήματα" που είτε εξ αρχής δόθηκαν κακώς από το ελληνικό κράτος για καλλιέργεια ή καταχρηστικώς αποκτήθηκαν από τους αγρότες (...μιλάω για τη νοοτροπία του "πετάω μια πέτρα κι όπου φτάσει είναι κτήμα μου" ή του "κάθε χρόνο μετακινώ τους πασσάλους μισό μέτρο", επεκτείνοντας έτσι την ιδιοκτησία που παραχωρήθηκε αρχικά στους αγρότες. Προπολεμικά κανείς δεν ήξερε -υποτίθεται, γιατί μάλλον κανείς δεν κάρφωνε το γείτονα, για να μπορεί να κάνει το ίδιο με την κάλυψή του- και μεταπολεμικά κανείς δε μπορούσε πια να ελέγξει), είτε αργότερα εντάχθηκαν σε προστατευόμενες ζώνες, με αποτέλεσμα οι "ιδιοκτήτες" τους να μη μπορούν να βγάλουν νόμιμες άδειες και να αναθέτουν το "ξεκαθάρισμα" στους συνεταιρισμούς, που είχαν καλύτερες "σχέσεις" με την πολεοδομία και καλύτερους δικηγόρους. Αυτά τα ολίγα και περιμένω εναγωνίως τη συνέχεια...
ΥΓ. Συγνώμη για την αποσπασματική τοποθέτηση. Δε γνώριζα ότι το μπλογκ σου δεν δέχεται μεγάλα -σε έκταση- κείμενα. Δεν θα επαναληφθεί :-)
Πολύ ενδιαφέροντα τα όσα αναφέρονται στο blog e-cynical που παραθέτεις, Ροδιά.
Προσθέτω εδώ το σχόλιο που άφησα εκεί, σχετικά με ένα link στο indymedia, όπου περιγράφεται η ιστορία νομιμοποίησης εκτάσεων ενός οικοδομικού συνεταιρισμού:
Από τα ονόματα που παρατίθενται και από τις ιδιότητες που έχουν (στο σύνδεσμο του indymedia), είναι προφανές το πόσο αναμεμιγμένος είναι ο δικαστικός κλάδος. Εννοείται βέβαια, ότι άμα έχεις τη φωλιά σου "χεσμένη" δεν βγαίνεις να "κράξεις" τις άλλες φωλιές.
Γι' αυτό δεν έχουμε δικαιοσύνη, γι' αυτό δεν έχουμε νόμους, γι' αυτό δεν έχουμε τίποτα (είναι όλα διαβρωμένα από μέσα).
Γι' αυτό, (νέοι και νέες) μην ελπίζετε σε τίποτα. Ποτέ δεν πρόκειται να διορθωθεί αυτή η χώρα. Αν είστε τυχεροί, θα τα πληρώσει η επόμενη γενιά.
Ανάλογο δημοσίευμα για τον εν λόγω συνεταιρισμό "Αιολίς" (Οικ. Συνεταιρισμός Δικαιούχων Αστέγων Παλαιών Προσφύγων) έχει η σημερινή ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ:
http://www.enet.gr/?i=news.el.ellada&id=77170
ΥΓ
Α ρε πατέρα! Μας έτρεχες (μικρά) στο Πόρτο Γερμενό να μας δείξεις τις άϋλες "μερίδες" που σου πούλησαν.
ΟΛΑ κρίνονται απο το μέγεθος της ΠΕΙΝΑΣ των ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ για ΨΗΦΟΥΣ
Οσο ΠΕΙΝΑΛΕΟΙ πολιτικοι θα νομιμοποιουν ΑΠ ΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ αυθαίρετα, τόσο αυτά θα χτίζονται
http://radar-gr.blogspot.com/2009/08/blog-post_27.html
Πολλά Φιλιά Αφελέστατη Ροδιά μου
Ηλιόπουλος - Ηλιούπολη;
Αργυρόπουλος - Αργυρούπολη;
Αμέιζιν!!!
Γνωρίζεις φυσικά, ότι τις "αγνώστου ιδιοκτησίας" περιοχές που προκύπτουν απ' το κτηματολόγιο κάποιοι τις κάνουν "γνωστής". Όπως επίσης ότι χεριάζουν και περιοχές ψιλοπολυμπερδεμένες σε περιοχές που δεν έχει "πάει" ακόμα το κτηματολόγιο. Που εννοείται πως δε θα πάει, μέχρι να τις οικειοποιηθούν όλες.
Φιλιά!
Δημοσίευση σχολίου