Δεν ξέρω πόσο (και αν) είναι ζουρλός ο κ. Μπαμπινιώτης, αυτό που βγάζει μάτι είναι ότι ανήκει στην περήφανη φυλή των ΕΛ. Ποιοι είναι αυτοί; Ρωτήστε τον Προφήτη Μας. Ποιος είναι αυτός; Ε, άμα δεν τον ξέρετε τι να πω πια... απελπίζομαι με την άγνοια του κόσμου την σήμερον ημέραν!
-->> είμαι περίεργη για την ετυμολογία που προτείνει για τη λέξη "μουρλός".
-->> είμαι σίγουρη ότι θα έχει σκάσει που δεν προτάθηκε για τη λίστα των μεγάλων ΕΛ του ΣΚΑΪ.
Ζουρλός
Ζουρλός -ή -ό: Τρελός, παλαβός, ανισόρροπος,
αυτός που δεν συμπεριφέρεται λογικά, αλλά και ο ανώριμος:
Όταν θυμώσει κάνει σαν ζουρλός,
Μα είναι ζουρλός και κάνει αυτά τα πράγματα;
Ζουρλός χαρακτηρίζεται ειρωνικά κι αυτός που έχει εμμονή με κάποιον ή κάτι:
κάνει σαν ζουρλός γι' αυτή τη γυναίκα,
είναι ζουρλός με την πεζοπορία.
Συναντάται και ο τύπος ζουρλαμένος. Ουσιαστ.: ζούρλ(ι)α, ζουρλαμάρα.
Ετυμ. < μσν. ζουρλός αβ. ετυμ. Σύμφωνα με τον Τριανταφυλλίδη η λέξη
προέρχεται από το βεν. zurlo, zurlo(n) -ς =άστατος, ελαφρόμυαλος,
ρ. zurlar =παραληρώ, κάνω παλαβομάρες.
Ο Μπαμπινιώτης προτείνει και τις παρακάτω ετυμολογίες:
1. < ζερβός + τρελός (με συμφυρμό),
2. (σ)βουρλός < σβουρίζομαι = γυρίζω σαν σβούρα, σαν τρελός.
-->> Δείτε όλο το αρχείο λέξεων αλλά και άλλα ενδιαφέροντα θέματα στη διεύθυνση http://www.asprilexi.com/
-->> είμαι περίεργη για την ετυμολογία που προτείνει για τη λέξη "μουρλός".
-->> είμαι σίγουρη ότι θα έχει σκάσει που δεν προτάθηκε για τη λίστα των μεγάλων ΕΛ του ΣΚΑΪ.
16 σχόλια:
Ίσως να (σε) ενδιαφέρει κι αυτό:
http://ewonago.blogspot.com/
Χμμ... απορώ τι σε έκανε να προσέξεις την ετυμολογία της λέξης! Πάντως, ο τίτλος του ποστ μάλλον αδικεί τον Μπαμπινιώτη (και το λέω εγώ που του έχω σούρει ουκ ολίγα).
Καταρχάς, το "ο Μπαμπινιώτης προτείνει" που λέει η Άσπρη Λέξη είναι διατύπωση ελαφρώς παραπλανητική, το σωστότερο θα ήταν "το λεξικό Μπαμπινιώτη αναφέρει". Διότι στο λεξικό Μπ. οι ετυμολογίες δεν είναι έργο του Μπ. προσωπικά, αλλά και διότι δεν "προτείνονται" από το λεξικό, έχουν προταθεί παλαιότερα από γλωσσολόγους και το λεξικό τις αναφέρει. (Πολύ περισσότερο παραπλανητική είναι η διατύπωση "σύμφωνα με τον Τριανταφυλλίδη", αφού εννοεί το λεξικό του ομώνυμου ιδρύματος στο οποίο ο μεγάλος γλωσσολόγος δεν είχε την παραμικρή ανάμιξη αφού ήταν προ πολλού μακαρίτης).
Και το μουρλός αβέβαιη ετυμολογία έχει, ίσως από το μωρολόγος (λέει το λεξικό), ίσως από μωρός+λωλός, ίσως... Γενικά όλες αυτές οι λέξεις είναι δυσκολοετυμολόγητες. Αλλά γιατί έκανες θέμα την ετυμολογία της λέξης, το έχω απορία, πραγματικά.
~~Stazybo horn, ευχαριστω για την ενημερωση :) ωραιο το μπλογκ σου.
Όχι, δεν είναι δικό μου το blog.
~~Νίκο, ευχαριστώ για τη βίζιτα* και ανταποδίδω, μη μείνεις με την απορία!:)
-->> μεγάλωσα σε κεφαλονίτικο περιβάλλον, λίαν ευαίσθητο περί τα γλωσσικά ζητήματα, όπου οι λέξεις "ζουρλός", "ζουρλαμάρα", "ζουρλαίνομαι", κλπ, ήταν σε καθημερινή χρήση. Δεδομένου ότι, όπως είχα μάθει απο τρυφερή ηλικία, απο τα Επτάνησα είχαν περάσει οι Ενετοί (η γιαγιά μου είχε προλάβει τους άγγλους και διηγόταν ένα σωρό ιστορίες για το διοικητή Μέτελα -εξελληνισμένο!) στο λεξιλόγιο που χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα υπάρχουν πολλές ιταλικές λέξεις. Οθεν λοιπόν, η λέξη ζουρλός δεν μπορεί παρά να είναι ιταλική, απομεινάρι της ενετοκρατίας. Εντύπωση μου έκανε η ξερή/στεγνή ετυμολόγηση, χωρίς να λαβαίνει υπόψη την ιστορία του τόπου όπου η λέξη αυτή ανθεί, για τούτο την έκανα και θέμα! οκ?
-->> φαίνεται ότι η λέξη "ζουρλός" άρεσε πολύ για το εύηχον που προκαλεί το παιγνιώδες γαργάλημα της γλώσσας στον ουρανίσκο κατά την προφορά της, για τούτο μάλλον εξαπλώθηκε και σε άλλες περιοχές.
Αν, λέμε ΑΝ, είχε επεκταθεί η χρήση της λέξης "μωρόπουλα" που σημαίνει "κολοκυθάκια", δεν θα μου έκανε εντύπωση η περίπτωση ετυμολόγησής της κάπως έτσι: μωρόπουλα =μωρό + (κατάληξη)όπουλος, τα παιδιά του κολοκυθιού, τα μικρά κολοκύθια -με τη ρίγανη ή σκέτα!!!
Τα Επτάνησα, ιδίως η Κεφαλονιά, είναι ένας παράδεισος για τους γλωσσολόγους αλλά δεν το έχουν καταλάβει. Δεν αρκεί να διαβάζει κάποιος επτανήσιους ποιητές, χρειάζεται να ζήσει κάπου εκεί πέρα και να νιώσει, να αφουγκραστεί τη ντοπιολαλιά, να την "ξεκλειδώσει". Δυστυχώς, ένας ντόπιος κεφαλονίτης δεν αποκρυπτογραφείται εύκολα, σπανίως αποκαλύπτεται, κρατά πολλά μέσα του.
* η λέξη "βίζιτα" στα κεφαλονίτικα σημαίνει "επίσκεψη" και ουδεμία σχέση έχει με το πονηρό νόημα που επεκράτησε να έχει η λέξη αυτήστην ελληνική επικράτεια.
ΣΗΜ. Οσο για τον κ. Μπαμπινιώτη, με θυμώνει η βάρβαρη επέμβασή του στη γλώσσα, φοβάμαι ότι σε μερικά χρόνια θα... ομιλούμε μπαμπινιώτικα! :)))
~~Stazybo horn, αυτο δεν επιδρα στη γνωμη μου! εξακολουθει να ειναι ωραιο!
A! Ενα μικρό συμπλήρωμα: ο ζουρλός (επιθ. προσδιορ.) είναι κυρίως ο ελαφρόμυαλος, ο επιπόλαιος. Το ρήμα ζουρλαίνομαι περιέχει την έννοια της τρέλας. Η ζούρλα = τρέλα και η ζουρλαμάρα = επιπολαιότητα. Για τον τρελό υπάρχει η λέξη "κουρλός" (επιθ.), το ρήμα "κουρλαίνω" και "κουρλαίνομαι", η (μεταγενέστερη) "κουρλαμάρα"=τρέλα.
-->> λεπτές αποχρώσεις, θα πει κανείς, αλλά όποιος μιλά μια γλώσσα μπορεί να τις αντιληφθεί.
@κ.Σαραντάκο: Ελπίζω να μην έχω γίνει παρανοϊκή, αλλά γιατί έχω την ιδέα ότι ο κ.John Neos του παραπάνω ιστολογίου μπορεί σε λίγο να θέσει υποψηφιότητα για το βραβείο Γκάς Πορτοκάλος; Έχω μια υποψία ότι οι λέξεις Volk και milk δεν είναι κόρες αλλά αδερφές των αντίστοιχων ελληνικών "όχλος" και "αμέλγω" (με την άποψη ότι προέρχονται από κοινή ινδοευρωπαϊκή ρίζα).
Μπορείτε να με διαφωτίσετε;
Ενας συνδεσμος προς το μπλογκ του
John Neos προς διευκολυνση ολων.
-->> εδω το volk
-->> εδω το milk
μερσι κ. Πινγκουινα μας :) για την προωθηση της συζητησης
~~ Πινγκουινα, για τη λεξη milk σου αφιερωνω τηνΑΡΜΕΓΛΑΔΑ αν δεν την εχεις ακουσει ακομα. ;)
αν δεν ανοιξει ο συνδεσμος, διαλεξε:-->>
http://rodia.podomatic.com/entry/2007-07-30T14_43_22-07_00
Αγαπητή Ροδιά, σ'ευχαριστώ για τα καλά λόγια. Με τους μπαμπινιωτισμούς θυμώνω κι εγώ (εννοώ χρήσεις όπως: αφορά στο, πόσω μάλλον, κτλ.) αλλά εδώ φοβάμαι ότι τον κατηγορούμε άδικα. Θέλω να πω, μας παρέσυρε η διατύπωση της Άσπρης Λέξης, διότι το λεξικό Μπαμπινιώτη λέει ότι η λ. ζουρλός είναι αβέβαιης ετυμολογίας και παραθέτει ΤΡΕΙΣ πιθανές ετυμολογίες, τις δύο που είπαμε και το zurlon το ενετικό. Επομένως, το μόνο που μπορείς να προσάψεις στον ετυμολόγο του είναι ότι δεν απέρριψε το ζερβός+τρελός, όχι ότι δεν ανάφερε το ενετικό. Προσωπική άποψη για τη λέξη δεν έχω. Πάντως το ζερβός δεν το βρίσκω εντελώς απίθανο αν σκεφτείς ότι από εκεί είναι το ζαβός.
Τώρα, για τα Επτάνησα με βρίσκεις σε κατάλληλο κλίμα διότι χτες διάβασα στο αεροπλάνο τα Μυστήρια της Κεφαλονιάς του Λασκαράτου και ονειρεύτηκα αν βρω εθελοντές να τα ανεβάσω σε μονοτονικό και με σημερινή ορθογραφία.
Για την αγαπητή Μάγισσα, ιδιαίτερο ποστ.
Αγαπητή Μάγισσα καλησπέρα
Με προλαβαίνεις διότι το'χα και γω σκοπό να ασχοληθώ με τον John Neos πριν μου το ζητήσεις.
Κάνεις διάνα, η υποψία σου είναι απόλυτα σωστή. Θα έλεγα μάλιστα ότι το εν λόγω ιστολόγιο μπορεί να θέσει υποψηφιότητα όχι μόνο για το βραβείο Γκας Πορτοκάλος (για τις πιο τραβηγμένες ελληναράδικες ετυμολογήσεις) αλλά και για το βραβείο Χρυσό Πέταλο (*) που θα θεσπίσω όταν πιάσω την καλή, που θα βραβεύει όσους καταφέρουν να στριμώξουν τα περισσότερα ψέματα/λάθη στον μικρότερο χώρο.
Παράδειγμα, το εξής απόσπασμα από το ιστολόγιο του John Neos:
Α) Η αρχαιοελληνική λέξη όλχος (με αναγραμματισμό έχομε το σημερινό όχλος) σήμαινε το λαό. Περνώντας στη Δύση η λέξη (πιθανώς λόγω δασείας) έδωσε τη ρίζα Volch, η οποία έδωσε πολλά παράγωγα σε διάφορες γλώσσες όπως folklore (το λαικό στοιχείο), folk (λαός, άνθρωποι, φυλή - what's up folks?)
Παρατηρήσεις:
Αρχαιοελληνική λέξη όλχος δεν είμαστε βέβαιοι ότι υπήρξε. Αν υπήρξε, δεν σήμαινε λαός. Υπάρχει μόνο μια αναφορά άπαξ στον Ησύχιο, "όλχον' ενέδραν". Επιπλέον, η λέξη άπαξ του Ησυχίου δεν έπαιρνε δασεία.
Ούτε ο όχλος παίρνει ή έπαιρνε δασεία. Ο όχλος μάλιστα δεν είναι ούτε καν ξαδερφάκι του Volk, folk διότι αυτό προέρχεται από άλλη ΙΕ ρίζα.
Επομένως, ναι, βρισκόμαστε μπροστά σε νέο Τζιροπορτοκάλο.
(*) Για την ονομασία του βραβείου, παραπέμπω στο διήγημα του Ντάσιελ Χάμετ.
Dear Rodia.
Thanks for your comments.
I like your blogs.
Please look at my post entitled: "some sources".
Thanks again
Best regards
John Neos
Δημοσίευση σχολίου